Trữ phôi là gì? Khi nào cần thực hiện trữ đông phôi?

Trong quy trình thụ tinh trong ống nghiệm IVF, việc lưu trữ phôi đóng vai trò quan trọng trong việc đông lạnh phôi khi người phụ nữ chưa sẵn sàng cho chu kỳ chuyển phôi hoặc để bảo quản phôi dư sau khi đã thực hiện chuyển phôi. Một trong những câu hỏi phổ biến là việc lưu trữ phôi có ảnh hưởng đến chất lượng của chúng hay không. Cùng với Long Châu chúng ta sẽ tìm hiểu về vấn đề này nhé.

Trữ phôi là gì?

Trữ phôi là quá trình đông lạnh và bảo quản phôi để sử dụng trong tương lai, thường được áp dụng trong chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Phương pháp này được coi là an toàn và hiện tại không có bằng chứng chứng minh rằng việc trữ đông phôi ảnh hưởng đến chất lượng của chúng.

Phôi được tạo ra trong phòng thí nghiệm thông qua quá trình tiêm tinh trùng vào tế bào chất (Intracytoplasmic Sperm Injection – ICSI) và sau đó được theo dõi trong quá trình phát triển. Hệ thống tủ nuôi cấy theo dõi liên tục quá trình phát triển của phôi để tối ưu hóa chọn lựa phôi dựa trên hình thái và đặc điểm phân chia. Sự kết hợp của hệ thống theo dõi thời gian thực và trí tuệ nhân tạo giúp chọn lựa phôi tiềm năng, tối ưu để chuyển phôi cho bệnh nhân.

Sau quá trình thụ tinh trong ống nghiệm, bệnh nhân có thể lựa chọn chuyển phôi tươi và lưu trữ  các phôi còn lại hoặc quyết định trữ tất cả phôi để sử dụng trong các chu kỳ sau này. Trữ phôi cung cấp khả năng lựa chọn linh hoạt và quản lý thời gian mang thai dựa trên tình hình sức khỏe và tâm lý của cặp vợ chồng.

Trong quá trình chuyển phôi, các phôi trữ đông được rã đông và kiểm tra trước khi chuyển vào tử cung. Việc này giúp đảm bảo khả năng sống của phôi, với tỷ lệ trên 98% phôi sống sau quá trình rã đông.

Khi nào cần thực hiện trữ đông phôi?

Trữ đông phôi đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị thụ tinh ống nghiệm (IVF), đặc biệt là khi bệnh nhân muốn tối ưu hóa cơ hội chuyển phôi và tăng tỷ lệ thành công của quá trình này. Quy trình IVF của phụ nữ thường phải trải qua nhiều bước, trong đó có việc kích thích buồng trứng và chọc hút trứng.

Kích thích buồng trứng thường sử dụng nội tiết tố để đảm bảo có đủ trứng cho quá trình thụ tinh. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công của mỗi chu kỳ chuyển phôi chỉ đạt khoảng 25-30%. Do đó, mục tiêu là thu được một lượng trứng đủ nhiều (từ 8-15 trứng) để kết hợp với tinh trùng và tạo thành phôi. Điều này giúp tăng khả năng có đủ số phôi để chuyển trong 2-3 chu kỳ, nâng cao tỷ lệ mang thai cộng dồn và giảm số lần cần kích trứng.

Trữ đông phôi giờ đây là một giải pháp hiệu quả, cho phép bệnh nhân có cơ hội chuyển cả phôi tươi và phôi trữ. Trước đây, với kỹ thuật trữ đông phôi chưa phát triển, nhiều phôi dư sau chu kỳ chuyển phôi tươi thường bị hủy hoặc hiến tặng do thiếu môi trường phát triển thích hợp.

Trữ đông phôi cũng là lựa chọn lý tưởng cho những trường hợp cơ thể người phụ nữ cần thêm thời gian để hồi phục sau kích thích buồng trứng, giảm nguy cơ quá kích buồng trứng khi có thai. Đồng thời, trữ phôi cũng phù hợp cho những trường hợp có lớp nội mạc tử cung không thích hợp cho việc chuyển phôi, hoặc khi có các vấn đề về ứ dịch tử cung hoặc xét nghiệm Progesterone vượt ngưỡng.

Trong trường hợp cần thực hiện xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (Preimplantation Genetic Testing – PGT), việc trữ phôi là không thể thiếu, vì PGT thường mất nhiều thời gian để có kết quả.

Đối tượng cần thực hiện trữ đông phôi

Trữ đông phôi hiện nay là một phương pháp phổ biến được áp dụng cho nhiều trường hợp, đặc biệt là khi phụ nữ còn phôi dư sau chu kỳ chuyển phôi tươi. Phương pháp này cũng được lựa chọn cho những trường hợp mà sức khỏe của người phụ nữ chưa sẵn sàng để chuyển phôi ngay bao gồm:

• Sau kích thích buồng trứng với tình trạng tăng nội tiết tố: Trong quá trình kích thích buồng trứng, nội tiết tố trong cơ thể phụ nữ có thể tăng cao và trữ đông phôi là lựa chọn phù hợp để đảm bảo cơ thể có thời gian hồi phục trước khi chuyển phôi.
• Bất thường về tử cung: Các vấn đề như viêm nội mạc tử cung, ứ dịch lòng tử cung là những điều kiện có thể làm giảm khả năng thành công khi chuyển phôi tươi. Trữ đông phôi mang lại sự linh hoạt để chờ đến thời điểm phù hợp cho việc chuyển phôi.
• Nguy cơ quá kích buồng trứng: Trong những trường hợp có nguy cơ quá kích buồng trứng khi mang thai, việc chờ đợi và chuyển phôi sau khi cơ thể hồi phục có thể là giải pháp an toàn.
• Người phải xin noãn từ người hiến: Trong trường hợp người phụ nữ nhận phôi từ người hiến, việc trữ đông phôi là cách để đảm bảo thời điểm chuyển phôi phù hợp với cả hai bên.

Quy trình trữ phôi đông

Phôi sau khi được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, có thể được tiến hành trữ đông theo nhu cầu của người bệnh hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Một trong những thách thức lớn của quá trình trữ đông phôi là tình trạng nước trong tế bào đóng băng, tạo ra những tinh thể có thể gây vỡ tế bào. Để ngăn chặn hiện tượng này, các cơ sở hỗ trợ sinh sản thường thay thế nước trong tế bào bằng chất bảo vệ.

Hiện nay, quá trình trữ đông phôi thường được thực hiện thông qua hai phương pháp chính:

• Đông lạnh chậm: Phôi được bảo quản trong một môi trường bảo vệ với nồng độ tăng dần. Sau đó, hạ nhiệt độ chậm dần theo chu trình được cài sẵn trong khoảng 2 giờ đồng hồ trước khi chuyển sang bảo quản ở môi trường nitơ lỏng. Phương pháp này giúp ngăn chặn quá trình lão hóa của tế bào phôi và giảm nguy cơ hư hỏng.
• Thủy tinh hóa: Quá trình này diễn ra nhanh chóng, khiến phôi đóng băng một cách nhanh chóng đến mức các phân tử nước không thể tạo ra tinh thể băng. Sau đó, phôi được đưa vào bình nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độ C. Kết quả là, phôi trở thành một chất như thủy tinh. Phương pháp này thường có nhiều ưu điểm hơn so với phương pháp đông lạnh chậm, đặc biệt là tỷ lệ sống của phôi sau quá trình rã cao hơn.

Bất kể phương pháp nào được sử dụng, phôi đông lạnh sẽ trải qua tạm ngưng hoạt động trong một khoảng thời gian. Tất cả các hoạt động sinh học trong phôi đều bị ngừng lại. Khi cần sử dụng, phôi sẽ được rã đông từ từ, sau đó tiếp tục ngâm trong chất lỏng để loại bỏ chất bảo vệ từ quá trình đông lạnh và khôi phục nước trong tế bào.

Trữ phôi là một phương pháp hiện đại trong điều trị hỗ trợ sinh sản, giúp tối ưu hóa tỷ lệ mang thai và sinh con khỏe mạnh. Ngoài ra, nó còn đảm bảo bảo tồn khả năng sinh sản cho tương lai, mang lại sự an tâm mà các bố mẹ có thể tham khảo.

Xem thêm: 

• Chuyển phôi tươi hay đông lạnh tốt hơn?
• Sau khi chọc hút trứng bao lâu thì chuyển phôi?
• Chuyển phôi ngày 3 tỷ lệ thành công cao không?