Hầu hết các em bé mới sinh thường xuất hiện với một lớp phủ màu trắng trên cơ thể được gọi là chất gây. Chất này mang theo nhiều chức năng đặc biệt nhưng liệu trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da có ảnh hưởng gì không và có cần phải loại bỏ chất này cho trẻ ngay sau khi sinh không? Hãy theo dõi nội dung bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu để có cái nhìn chi tiết về vấn đề này.
Chất gây trên da ở trẻ sơ sinh là thế nào?
Chất gây trên da của trẻ sơ sinh còn được gọi là vernix caseosa, nó xuất hiện là một chất màu trắng giống như phô mai, có chức năng như một lớp bảo vệ cho da của em bé. Đây là lớp phủ đã phát triển để bảo vệ làn da của thai nhi khi chúng còn ở trong bụng mẹ. Thông thường, sau khi sinh trẻ sơ sinh vẫn giữ lại một lượng chất gây trên da.
Lớp chất gây trên da của trẻ sơ sinh phát triển nhiều nhất trong tam cá nguyệt thứ ba của thai kỳ, thành phần bao gồm 80% nước, 9% protein và 10% chất béo. Chất béo và protein này tạo ra cảm giác hơi nhờn cho lớp chất gây trên da, giống như việc dầu đọng lại trên mặt nước thay vì trộn lẫn vào nhau.
Lý do chất gây trên da của trẻ sơ sinh giữ được làn da mềm mại và không bị nhăn nheo giống như da thường sau khi tiếp xúc với nước là do thành phần nước không thể di chuyển dễ dàng qua lipid. Điều này giúp bảo vệ làn da mỏng manh của trẻ khỏi sự mất nước quá mức.
Khi lớp chất gây trên da của trẻ sơ sinh đạt độ dày tối đa, đến gần ngày dự sinh, lớp này thường mỏng đi. Đối với trẻ sinh non hoặc sinh trước ngày dự sinh, lớp chất gây trên da có thể chỉ còn rất mỏng hoặc thậm chí không còn. Tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da. Điều này tùy thuộc vào đặc điểm của từng trẻ.
Trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da có sao không?
Chức năng quan trọng nhất của chất gây trên da trẻ sơ sinh là bảo vệ và duy trì độ ẩm cho làn da của em bé. Hơn nữa, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng chất gây có thể mang lại một số lợi ích bổ sung như sau:
- Hỗ trợ quá trình chuyển dạ: Nhờ vào cấu trúc giống như sáp và tính chất mềm mại, chất gây trên da trẻ sơ sinh có thể hỗ trợ trong quá trình sinh nở. Thành phần này giúp giảm ma sát khi em bé di chuyển qua kênh sinh mổ và ra khỏi tử cung của mẹ.
- Bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng: Trẻ sơ sinh bắt đầu xây dựng hệ thống miễn dịch ngay sau khi ra đời. Do đó, những trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da sẽ được bảo vệ khỏi bệnh tật theo nhiều cách khác nhau. Lớp chất gây tự nhiên hoạt động như một rào cản, ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào da ngay lập tức. Điều này giúp bé thích nghi với môi trường mới và tạo cơ hội cho hệ miễn dịch phát triển mạnh mẽ.
- Điều chỉnh nhiệt độ cho cơ thể: Việc em bé tự điều chỉnh thân nhiệt khi ra khỏi bụng mẹ có thể mất một khoảng thời gian. Điều này làm nổi bật lý do tại sao trẻ thường được quấn chăn và theo dõi cẩn thận ngay sau khi sinh. Nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da có thể giúp bé ổn định thân nhiệt nhanh chóng, từ đó giảm nguy cơ hạ thân nhiệt và giảm sự cần thiết của lồng ấp để giữ ấm cho bé.
- Giảm tình trạng khóc ở trẻ mới sinh: Việc trì hoãn tắm ngay sau khi trẻ vừa ra đời có thể giảm bớt tình trạng khóc ở trẻ sơ sinh. Ngay cả khi giữ lớp chất gây trên da, trẻ có vẻ thoải mái hơn và ít bị kích thích hơn so với việc tắm.
- Tăng sự hài lòng cho người mẹ: Do việc trì hoãn tắm ở những trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da sẽ giúp bé có thêm thời gian tiếp xúc da kề da với mẹ, thúc đẩy mối quan hệ giữa mẹ và con, tạo cơ hội cho việc bú sữa non từ mẹ.
Lớp gây trên da trẻ mang tới nhiều lợi ích, chính vì thế, tình trạng trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da không có gì đáng lo ngại.
Khi nào nên tắm sạch chất gây trên da trẻ?
Quyết định về thời điểm tắm lần đầu tiên cho trẻ sơ sinh có thể phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Theo chuẩn thông thường, lần tắm đầu tiên nên diễn ra vài giờ sau khi sinh, khi nhịp thở và nhiệt độ của trẻ đã ổn định.
Tuy nhiên, các khuyến nghị đang có sự thay đổi. Một số tổ chức khuyến nghị nên chờ ít nhất hai giờ hoặc thậm chí đợi đến 24 giờ trước khi tắm lần đầu tiên cho trẻ sơ sinh.
Trong trường hợp trì hoãn tắm rửa thì việc vệ sinh cho trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da có thể thực hiện bằng cách sử dụng khăn mềm ẩm để loại bỏ máu hoặc nước ối còn lại trên da. Điều này giúp giữ cho lớp chất gây trên da trẻ sơ sinh vẫn được bảo toàn.
Tuy nhiên, không nên trì hoãn việc tắm cho trẻ sơ sinh nếu có phân su trên da. Phân su là phân đầu tiên của em bé, có chất đặc, màu xanh lá cây, giúp lót đường ruột trong thời kỳ thai nghén.
Những lưu ý khi tắm rửa để loại bỏ gây trên da cho trẻ
Để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi tắm cho trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da, các bậc phụ huynh cần chú ý đến những điều quan trọng sau:
- Thường sau khoảng 10 ngày, việc tắm rửa sẽ đủ để loại bỏ các chất gây trên da của bé. Do đó, cha mẹ không nên quá vội vàng trong việc này.
- Trước khi tắm cho trẻ, mẹ cần kiểm tra nhiệt độ nước tắm bằng cách sử dụng khuỷu tay hoặc thiết bị đo nhiệt độ. Việc sử dụng nước quá nóng có thể gây hại cho da nhạy cảm của bé sơ sinh.
- Lau chùi nhẹ nhàng khi tắm để tránh tổn thương da mỏng manh của bé và không làm mất đi lớp da bảo vệ.
- Nếu sử dụng lá tắm cho cho trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da thì mẹ cần rửa sạch để loại bỏ bụi bẩn và các tác nhân gây kích ứng hoặc dị ứng.
Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin hữu ích về tình trạng trẻ sơ sinh có nhiều gây trên da và cách chăm sóc da cho trẻ. Hy vọng bài viết sẽ mang đến cho các bậc phụ huynh những kinh nghiệm và kiến thức quan trọng trong việc duy trì sức khỏe da cho em bé.
Xem thêm:
- Lý giải hành động trẻ sơ sinh hay nhìn tay
- Cách chăm sóc trẻ sơ sinh từ A đến Z
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, tuyệt đối không làm theo hướng dẫn của bài viết.