SHBG hormone là gì? Khi nào cần xét nghiệm SHBG?

SHBG là một xét nghiệm quan trọng đo lường sự liên kết của các SHBG hormone này với protein và có vai trò quan trọng trong việc đánh giá cân bằng hormone trong cơ thể. Thông qua việc đo lường SHBG, bác sĩ có thể đánh giá xem có sự thiếu hụt hoặc dư thừa testosterone trong cơ thể bệnh nhân. Vậy SHBG hormone là gì và khi nào cần xét nghiệm SHBG.

SHBG hormone là gì?

SHBG hormone (Sex Hormone-Binding Globulin) hay hormone giới tính gắn globulin là một loại protein được tổng hợp bởi gan và liên kết chặt chẽ với các hormone như testosterone, dihydrotestosterone (DHT) và estradiol (estrogen). Trong trạng thái liên kết này, SHBG đóng vai trò vận chuyển các hormone này trong máu dưới dạng không có hoạt tính sinh học. Xét nghiệm đo lường mức độ SHBG thường được thực hiện để hỗ trợ đánh giá sự thiếu hụt hoặc dư thừa của testosterone.

Ở nam giới, khoảng 45% đến 65% lượng testosterone trong máu kết hợp chặt chẽ với SHBG, trong khi phần còn lại gắn kết một cách lỏng lẻo và theo chiều thuận nghịch với albumin – một protein chính trong máu. Chỉ có khoảng 2% đến 3% testosterone ở dạng tự do, có chức năng sinh học và sẵn sàng đến các mô sử dụng.

Ở phụ nữ, khoảng 66% đến 78% testosterone trong máu liên kết với SHBG hormone. Trong trường hợp này, SHBG với một vai trò không thể thiếu trong việc điều chỉnh mức độ của hormone sinh dục nam (androgen) và estrogen đi khắp cơ thể. Ngoài ra, SHBG hormone có ái lực cao hơn với các nội tiết tố androgen như testosterone và DHT. Do đó, mức độ SHBG thấp, phụ nữ có thể trải qua các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến thừa androgen.

Xét nghiệm testosterone là gì?

Xét nghiệm testosterone, mặc dù không phân biệt giữa testosterone kết hợp và testosterone tự do, chúng thường tập trung chủ yếu vào việc đo lường tổng lượng testosterone trong máu để đánh giá sự dư thừa hoặc thiếu hụt hormone này. Trong nhiều trường hợp, xét nghiệm testosterone tổng được coi là đủ để đưa ra đánh giá về quá trình sản xuất testosterone trong cơ thể.

Tuy nhiên, có những tình huống nếu mức SHBG của một người không ổn định, tổng lượng testosterone có thể không phản ánh chính xác lượng testosterone sẵn có cho cơ thể sử dụng. Điều này thường xuyên dẫn đến việc thực hiện xét nghiệm SHBG để cung cấp một cái nhìn chi tiết và chính xác hơn về trạng thái hormone của người đó.

Xét nghiệm SHBG là có vai trò quan trọng trong các tình huống mà các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nhân không phản ánh chính xác với kết quả xét nghiệm testosterone tổng. Việc này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về tình trạng hormone cụ thể, từ đó đưa ra quyết định điều trị chính xác hơn.

SHBG ở nam giới

Đo nồng độ hormone giới tính gắn globulin (SHBG hormone) và tổng testosterone thường được thực hiện cho nam giới trưởng thành nhằm đưa ra thông tin hỗ trợ trong việc xác định nguyên nhân gây ra vô sinh, giảm ham muốn tình dục hoặc rối loạn cương dương. Việc đo SHBG cùng với testosterone tổng đặc biệt quan trọng khi kết quả tổng testosterone không tương ứng với các dấu hiệu lâm sàng thu được.

Xét nghiệm đo tổng testosterone trong máu không phân biệt giữa testosterone kết hợp và testosterone tự do (sinh học). Trong nhiều trường hợp, mức tổng testosterone có thể cung cấp thông tin đủ để đánh giá sản xuất testosterone có thừa hoặc thiếu hụt. Tuy nhiên, nếu nồng độ SHBG không bình thường, tổng testosterone có thể không chính xác đại diện cho lượng testosterone có sẵn cho các mô cơ thể sử dụng.

Đo lường SHBG mang lại cái nhìn chi tiết hơn và toàn diện hơn về testosterone sinh học so với việc chỉ đo tổng testosterone. Sự tăng nồng độ SHBG ở nam giới có thể liên quan đến các triệu chứng của nồng độ testosterone thấp (thiểu năng sinh dục) do có ít testosterone sẵn có để các mô cơ thể sử dụng. Các kết quả này giúp chuyên gia y tế đưa ra đánh giá chính xác hơn về tình trạng testosterone và điều trị phù hợp khi cần thiết.

SHBG ở phụ nữ

Ở phụ nữ, một lượng nhỏ testosterone được sản xuất bởi buồng trứng và tuyến thượng thận. Sự tăng nhẹ trong sản xuất testosterone có thể đảo lộn cân bằng hormone và gây ra các triệu chứng hay gặp như kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh, vô sinh, mụn trứng cá và sự xuất hiện của lông rậm trên cơ thể. Đặc biệt thường được nhìn thấy ở hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), một tình trạng đặc trưng bởi sự sản xuất dư thừa hormone sinh dục nam (androgen).

Để đánh giá và phát hiện sản xuất testosterone dư thừa hoặc giảm nồng độ SHBG, các xét nghiệm như đo lường SHBG và testosterone có thể là một lựa chọn hoàn hảo. Các kết quả của các xét nghiệm này cung cấp thông tin quan trọng trong quá trình đánh giá phụ nữ có nghi ngờ mắc PCOS. Việc theo dõi nồng độ testosterone và SHBG giúp xác định chính xác tình trạng hormone, làm cơ sở cho chẩn đoán và quyết định về phác đồ điều trị phù hợp để giảm nhẹ các triệu chứng và cải thiện sức khỏe tổng thể của phụ nữ.

Khi nào cần xét nghiệm SHBG?

Hiện nay, xét nghiệm SHBG thường không được thực hiện định kỳ. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể cho rằng đo lường tổng testosterone và có thể là testosterone tự do (sử dụng phương pháp equilibrium dialysis) đã cung cấp đủ thông tin cần thiết. Xét nghiệm SHBG thường được chỉ định khi kết quả tổng testosterone dường như không tương ứng các dấu hiệu lâm sàng với các triệu chứng như vô sinh, giảm ham muốn tình dục, rối loạn chức năng cương dương ở nam giới, vô sinh, chu kỳ kinh nguyệt không đều, râu và lông rậm trên cơ thể ở phụ nữ.

Ngoài ra, việc xác định nhu cầu xét nghiệm SHBG thường dựa trên đánh giá kết hợp của các dữ liệu lâm sàng, triệu chứng của bệnh nhân và kết quả của xét nghiệm khác. Nếu có sự nghi ngờ về cân bằng hormone hoặc nếu kết quả tổng testosterone không phản ánh đúng tình trạng hormone của bệnh nhân, các bác sĩ có thể quyết định đo lường nồng độ SHBG hormone để có cái nhìn toàn diện, chính xác hơn về trạng thái của bệnh nhân và sử dụng phác đồ điều trị phù hợp.

Qua bài viết này, Nhà thuốc Long Châu hy vọng rằng bạn sẽ có được những thông tin hữu ích về SHBG hormone và quá trình xét nghiệm SHBG. Hiểu rõ hơn về chức năng của SHBG có thể giúp bạn tự hiểu rõ hơn về tình trạng hormone của mình và nhận biết các dấu hiệu, triệu chứng liên quan đến sự cân bằng hormone. Từ đó tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời, cải thiện tình trạng sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chính bản thân mình.

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị hàng đầu cung cấp dịch vụ tiêm chủng chất lượng, với vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất uy tín trên thế giới. Khi đến tiêm chủng tại Long Châu, khách hàng sẽ được khám sàng lọc bởi bác sĩ, tư vấn gói vắc xin phù hợp, theo dõi trong và sau khi tiêm để đảm bảo an toàn.