Thông qua việc hiểu rõ về dấu hiệu, triệu chứng của bệnh sỏi thận, bạn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa và kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện sỏi thận sớm hơn, ngăn chặn các biến chứng tiềm năng.
Sỏi thận là gì?
Sỏi thận là một tình trạng bệnh lý thường gặp ở nam giới trung niên trong khoảng độ tuổi từ 30 đến 55 tuổi. Điều này liên quan đến cấu tạo phức tạp hơn của đường tiết niệu ở nam giới, làm cho quá trình đào thải sỏi trở nên khó khăn hơn so với nữ giới.
Sỏi thận hình thành khi các tinh thể khoáng trong nước tiểu tập trung lại và kết tinh. Ban đầu, những tinh thể và viên sỏi nhỏ có thể được đào thải ra khỏi cơ thể qua đường tiểu. Tuy nhiên, tại một vị trí nào đó trong hệ tiết niệu, chúng có thể bị mắc kẹt, tiếp tục lắng đọng và kết tinh dẫn đến sự hình thành của các viên sỏi lớn hơn.
Chúng được phân loại dựa trên vị trí của chúng trong hệ tiết niệu:
- Sỏi thận: Nói chung, sỏi thận có thể chia thành hai loại chính gồm sỏi đài thận và sỏi bể thận. Sỏi đài thận là những sỏi hình thành trong các ống dẫn nước tiểu của thận. Sỏi bể thận hình thành trong các túi nhỏ tại bề mặt nội thất của thận.
- Sỏi niệu quản: Đây là loại sỏi di chuyển từ thận xuống niệu quản và có thể gây bệnh bế tắc đường tiết niệu, gây ra triệu chứng đau và khó chịu.
- Sỏi bàng quang: Đây là sỏi tập trung trong bàng quang. Nhiều khi, sỏi này có thể bắt nguồn từ thận hoặc niệu quản, sau đó rơi vào bàng quang và gây ra khó chịu.
- Sỏi niệu đạo: Đây là loại sỏi bị mắc kẹt trong niệu đạo, đường ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể. Sỏi niệu đạo có thể gây ra cảm giác đau lớn và khó chịu khi đi tiểu.
Nguyên nhân gây bệnh sỏi thận
Sự hình thành sỏi thận thường xuất phát từ quá trình kết tinh và lắng đọng tinh thể trong hệ tiết niệu. Các tinh thể này có thể là các hợp chất khác nhau như canxi, acid uric, cystin, và còn nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra sự hình thành sỏi. Dưới đây là một số chi tiết hơn về các nguyên nhân chính gây ra sỏi thận:
- Uống quá ít nước khiến cơ thể không có đủ lượng nước để thận bài viết dẫn đến tình trạng nước tiểu quá đặc. Nồng độ các tinh thể bị bão hòa, dẫn đến sự kết tinh và lắng đọng các tinh thể.
- Chế độ ăn nhiều muối và đạm: Khẩu phần ăn chứa quá nhiều muối và đạm có thể tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi. Đặc biệt, muối có thể gây tăng nồng độ canxi trong nước tiểu.
- Việc bổ sung Calcium và Vitamin C sai cách: Việc bổ sung thừa Calcium và Vitamin C có thể tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi. Vitamin C dễ chuyển hóa thành gốc Oxalat, một loại tinh thể thường gây sỏi.
- Yếu tố di truyền: Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò quan trọng trong việc mắc bệnh sỏi thận. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh này, nguy cơ mắc bệnh sỏi thận ở thế hệ tiếp theo có thể cao hơn.
- Dị dạng đường tiết niệu: Các bất thường bẩm sinh hoặc dị dạng đường tiết niệu có thể tạo điều kiện cho sự tắc nghẽn và hình thành sỏi.
- Tình trạng tiểu tiện: Các vấn đề liên quan đến tần suất và cường độ của việc tiểu tiện cũng có thể góp phần tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi thận. Việc tiểu tiện ít hoặc quá nhiều đều có thể gây ra tình trạng này.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể tạo môi trường cho sự lắng đọng các chất bài tiết trong nước tiểu.
- Béo phì: Có một mối liên hệ giữa béo phì và nguy cơ mắc bệnh sỏi thận, tuy nhiên cơ chế chính xác chưa được hiểu rõ.
Dấu hiệu của bệnh sỏi thận
Bệnh sỏi thận có thể gây ra nhiều biến chứng và tình trạng khó chịu, nhưng nguy hiểm của nó thường phụ thuộc vào kích thước, vị trí và loại sỏi, cũng như khả năng điều trị và quản lý của người bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng, dấu hiệu sỏi thận để bạn có thể nhận biết sớm nhất về tình trạng bệnh và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Cơn đau quặn thận
Cơn đau thận trong trường hợp sỏi thận thường là dấu hiệu sỏi thận rõ ràng và gây ra những triệu chứng cực kỳ đau đớn và khó chịu. Sỏi thận sẽ gây đau ở vùng hố thắt lưng rồi lan ra phía trước, xuống dưới. Sau đó, cường độ đau sẽ mạnh hơn, người bệnh đau quằn quại không chịu nổi. Nếu gặp trường hợp như vậy, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế bệnh viện để được thực hiện phương pháp giảm đau do sỏi thận, tuyệt đối không được tự thực hiện tại nhà.
Cơn đau thận có thể được phân biệt theo vị trí và hướng lan của đau:
- Cơn đau do sỏi ở thận gây tắc nghẽn bể thận và đài thận thường xuất hiện ở hố thắt lưng, dưới xương sườn 12, và có thể lan về phía trước hướng về rốn và hố chậu.
- Cơn đau sỏi niệu quản thường xuất phát từ hố thắt lưng và lan dọc xuống dưới theo đường niệu quản, đến hố chậu và thậm chí mặt trong của đùi.
Các cơn đau thận không liên quan đến kích thước hay số lượng sỏi có trong thận. Một số trường hợp cả những viên sỏi nhỏ cũng có thể gây ra cơn đau dữ dội.
Tiểu ra máu
Tiểu ra máu là một trong những dấu hiệu sỏi thận. Các viên sỏi có bề mặt nhám, gai san hô khi cọ xát hoặc di chuyển, gây tổn thương cho niệu quản hoặc các mô xung quanh, có thể dẫn đến việc tiết niệu máu.
Tuy nhiên việc tiểu ra máu có thể là một triệu chứng của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, không chỉ riêng sỏi thận. Nếu bạn thấy tiểu ra máu hoặc có bất kỳ biểu hiện nào liên quan đến sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được khám và chẩn đoán chính xác.
Bế, tắc đường tiểu
Việc có hòn sỏi tắc nghẽn trong đường tiểu có thể gây cản trở quá trình thoát nước tiểu, dẫn đến bí tiểu, bế tắc thận, thận ứ nước căng to. Tuy nhiên các dấu hiệu sỏi thận này cũng khá giống với một số bệnh lý khác nên bệnh nhân cần được bác sĩ phân tích nguyên nhân và chẩn đoán chính xác.
Bệnh sỏi thận là một bệnh nguy hiểm nếu không được quản lý và điều trị đúng cách, đặc biệt khi nó gây ra tắc nghẽn và làm tổn thương niệu quản, niệu đạo và thận. Việc duy trì lối sống lành mạnh, uống nước đủ, và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ là quan trọng để giảm nguy cơ và hạn chế các biến chứng từ bệnh sỏi thận. Hi vọng những thông tin về dấu hiệu sỏi thận trên đây đã giúp bạn có thêm kiến thức, từ đó dễ dàng và nhanh chóng nhận biết tình trạng sức khỏe, thăm khám kịp thời.
Xem thêm: Mẹo chữa sỏi thận bằng quả dứa hiệu quả tại nhà
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, tuyệt đối không làm theo hướng dẫn của bài viết.