Trong thế giới trà, hai cái tên bột matcha và bột trà xanh đang ngày càng thu hút sự chú ý của nhiều người yêu thích trà và những ai quan tâm đến sức khỏe. Tuy cả hai đều xuất phát từ cây trà xanh, nhưng liệu bột matcha và bột trà xanh có giống nhau hay không? Hãy cùng khám phá những điểm khác biệt thú vị giữa hai loại bột này, từ quy trình sản xuất, giá trị dinh dưỡng đến hương vị, để tìm ra đâu là sự lựa chọn phù hợp nhất cho bạn.
Bột matcha là gì?
Bột matcha là một trong những nguyên liệu được sử dụng phổ biến trong ẩm thực và làm đẹp hiện nay. Bột matcha có nguồn gốc từ bột trà xanh của Trung Quốc, sau này chuyển giao, phát triển và hoàn thiện hơn về quy trình sản xuất ở Nhật Bản. Từ “cha” trong matcha có nghĩa là trà, từi “ma” có nghĩa là bột. Trước đây, matcha là loại đồ uống quý giá, chỉ dành cho giới quý tộc và các vị tu sĩ. Tuy nhiên, ngày nay, bột matcha đã trở nên phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong mọi tầng lớp xã hội.
Bột matcha được chiết xuất từ 100% búp non của cây trà xanh. Quy trình sản xuất bột matcha được tuyển chọn từ những búp trà tươi non được che nắng trước khi thu hái, sau đó chúng được hấp chín bằng hơi nước, sấy khô bằng gió, tách bỏ gân lá và nghiền thành bột mịn. Nhờ vậy, bột matcha không chỉ giữ nguyên được hương vị tươi mới mà còn giữ lại được nhiều chất dinh dưỡng quý giá.
Đặc điểm của bột matcha:
- Màu sắc: Bột matcha chất lượng thường có màu xanh sáng, đều và mịn màng. Màu sắc này thể hiện sự tươi mới và chất lượng của nguyên liệu.
- Độ tan: Khi hòa vào nước, bột matcha tan hoàn toàn, tạo thành một dung dịch đồng nhất mà không có cặn lắng. Điều này cho thấy quy trình sản xuất đã đạt tiêu chuẩn cao.
- Vị: Bột matcha mang đến một trải nghiệm hương vị đặc biệt. Ban đầu, bạn sẽ cảm nhận được vị đắng nhẹ ở đầu lưỡi, sau đó sẽ là vị ngọt thanh mát, phản ánh sự cân bằng hoàn hảo giữa các hợp chất tự nhiên.
- Hương thơm: Bột matcha có hương thơm dễ chịu, nhẹ nhàng.
Bột matcha không chỉ là một loại thức uống mà còn là một phần của văn hóa, mang trong mình những giá trị dinh dưỡng tuyệt vời, rất xứng đáng để bạn trải nghiệm và khám phá.
Bột trà xanh là gì?
Bột trà xanh đã có từ rất lâu và được biết đến như một loại thực phẩm giàu dưỡng chất với nhiều lợi ích sức khỏe tại Trung Quốc. Dù được sử dụng phổ biến ở đây, nhưng khi nhắc đến bột trà xanh, nhiều người lại liên tưởng ngay đến Nhật Bản, nơi sản sinh ra bột matcha nổi tiếng.
Một trong những nhân vật quan trọng trong việc phổ biến bột trà xanh tại Nhật Bản là vị sư Eisai (1141-1215), người sáng lập giáo phái Lâm Tế của Thiền Phật giáo. Ông đã đưa bột trà xanh gần gũi hơn với các tầng lớp nhân dân, không chỉ dành riêng cho quý tộc và các chiến binh samurai. Eisai đã chứng minh nhiều lợi ích sức khỏe của trà xanh, giúp nâng cao nhận thức về loại thực phẩm này.
Vào cuối thế kỷ 12, nghệ thuật pha chế trà mang tên “tencha” ra đời, và chính Eisai đã giới thiệu cách pha trà từ bột trà xanh mịn đến mọi người. Khi trở về Nhật Bản từ Trung Quốc, ông mang theo hạt giống trà và nhân giống chúng trên khắp đất nước. Nhờ vậy, bột trà xanh và bột matcha thượng hạng đã dần dần xuất hiện trong các nghi lễ tôn giáo tại các tu viện Phật giáo thời bấy giờ.
Bột trà xanh là loại bột được chế biến từ 70% lá trà non và 30% búp trà, trải qua quy trình sản xuất đơn giản hơn so với bột matcha. Quy trình làm bột trà xanh bắt đầu từ công đoạn hái trà, không loại bỏ gân lá, sau đó sấy khô và nghiền bằng máy công nghiệp. Bột trà xanh có giá thành rẻ hơn và chứa hàm lượng dinh dưỡng thấp hơn so với bột matcha.
Đặc điểm của bột trà xanh:
- Màu sắc: Bột trà xanh thường có màu xanh sẫm, đôi khi có chút vàng, và bột không mịn màng, có thể lợn cợn.
- Độ tan: Khác với bột matcha, bột trà xanh không tan hoàn toàn trong nước.
- Vị: Bột trà xanh có vị chát đắng, ít hậu ngọt hơn, không êm dịu như bột matcha vì chưa được loại bỏ gân lá.
- Hương thơm: Bột trà xanh thường không có hương thơm nồng nàn và ngọt ngào như bột matcha, mà mang một hương vị nhẹ nhàng hơn.
Bột matcha và bột trà xanh có giống nhau hay không?
Giữa bột matcha và bột trà xanh có sự phân biệt dựa trên quy trình sản xuất của cả hai loại bột này:
Bột matcha:
Bột matcha được sản xuất từ cây trà sinh trưởng tự nhiên, nhưng vào khoảng đầu tháng 5, khi chồi non bắt đầu nhú lên, toàn bộ cây sẽ được che phủ bằng lưới nilon công nghiệp ít nhất ba tuần trước khi thu hái. Việc này giúp điều chỉnh quá trình quang hợp của lá trà, làm tăng lượng diệp lục, khoáng chất và dinh dưỡng. Các mầm trà được thu hái bằng tay, được gọi là trà Gyokuro.
Sau khi thu hái, búp trà được sấy khô bằng gió, tách bỏ gân và cuống lá. Phần thịt lá (gọi là Tencha) sau đó sẽ được nghiền mịn bằng cối đá granit, tạo ra bột matcha. Nhờ quá trình này, chất diệp lục trong lá trà được giữ lại, thậm chí còn được tăng cường hơn. Việc nghiền bằng cối đá cũng đảm bảo không có sự sinh nhiệt, giúp bột matcha có màu xanh tự nhiên và mịn màng.
Bột trà xanh:
Trong khi đó, bột trà xanh được sản xuất từ việc thu hái lá và búp trà, sau đó sấy khô và nghiền nhỏ bằng máy công nghiệp. Vì quy trình sấy khô sử dụng nhiệt nên chất diệp lục trong lá trà dễ bị mất. Khi xay bằng máy, nhiệt độ cũng có thể làm cho bột trà xanh có màu vàng hoặc vàng đen, và bột không đạt độ mịn như bột matcha.
So sánh đặc điểm giữa bột matcha và bột trà xanh:
- Kết cấu: Bột matcha có kết cấu siêu mịn, mềm và nhẹ còn bột trà xanh có hạt hơi to, thô (do không loại bỏ gân và cuống lá).
- Hương vị: Bột matcha thường tan đều trong miệng, bắt đầu với vị đắng và kết thúc với vị ngọt thơm, thanh mát, còn bột trà xanh tan nhưng vẫn còn lợn cợn, vị đắng, không có hậu vị ngọt.
- Hương thơm: Bột matcha có hương thơm tươi mát, dịu nhẹ, có thể có mùi hơi tanh như tảo biển do giữ lại khoáng chất, còn bột trà xanh có hương thơm không bằng matcha và ít dinh dưỡng hơn 7 lần.
Với những thông tin trên, có thể thấy bột matcha và bột trà xanh không chỉ khác nhau về quy trình sản xuất mà còn về giá trị dinh dưỡng, hương vị và giá thành. Bột matcha là lựa chọn tuyệt vời cho những ai tìm kiếm một loại bột trà giàu dinh dưỡng và có hương vị độc đáo, trong khi bột trà xanh lại là một sự lựa chọn tiết kiệm hơn nhưng vẫn mang lại lợi ích sức khỏe. Hãy cân nhắc nhu cầu và sở thích của bạn để lựa chọn loại bột phù hợp nhất nhé!
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, tuyệt đối không làm theo hướng dẫn của bài viết.